Beyincik Sarkması Nedir? Tedavisi

Chiari Malformasyonu olarak da adlandırılan, halk arasında beyincik sarkması olarak bilinen rahatsızlık beyin ve omuriliğin bağlandığı alt arka kafatasındaki alanı etkileyen bir anormalliktir. Chiari malformasyonunun genellikle doğumsal bir bozukluk olduğu düşünülmektedir. Ancak çoğu durumda yetişkinliğe kadar klinik olarak belirti göstermeyebilir.

Chiari malformasyonunda serebellum ya da tonsil olarak adlandırılan beyinciğin arka alt kısmı, kafatasının tabanındaki oksipital kemikte bulunan normal açıklık olan foramen magnumdan dışarı çıkarak fıtıklaşır. Fıtıklaşan serebellum beyin omurilik sıvısının kafatasına ve omurilik kanalına doğru akışını engelleyerek subaraknoid boşlukta beyin omurilik sıvısı birikimine yol açar. Beyincik sarkması beyin üzerinde strese, hidrosefaliye neden olabilir. Hiçbir beyincik sarkması aynı değildir. Bu nedenle bireyden bireye değişen farklı problemler görülebilir.

Beyincik Sarkması Belirtileri

Belirtiler kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Bazı bireylerde ciddi nörolojik belirtiler görülür. Bazılarında ise hiçbir belirti görülmez. Tesadüfi olarak başka hastalıklar yönüyle yapılan bir inceleme sırasında tanı konulur. Bu nedenle aşağıda genel olarak bahsedeceğimiz belirtiler kişiden kişiye değişebilir. Belirtilerin hiçbiri görülmeyebilir ya da bir kısmı tecrübe edilebilir.

• En yaygın belirti baş ağrısıdır. Baş ağrısı kafatasının tabanına yakın hissedilir. Boyun ve omuzlarda ağrıya neden olacak şekilde yayılabilir. Baş ağrıları öksürme, ıkınma veya hapşırma ile ortaya çıkabilir veya kötüleşebilir.
• Çift görme, ışığa anormal duyarlılık, bulanık görme, istemsiz göz hareketleri ve gözlerin arkasında ağrı gibi görmeyi etkileyen belirtiler görülebilir.
• Vertigo, baş dönmesi, kulak çınlaması ve iki taraflı işitme bozukluğu gelişebilir.
• Diğer semptomlar arasında zayıf koordinasyon ve denge sorunları, kas güçsüzlüğü, yutma güçlüğü çarpıntı, nöbet, ayak parmaklarında veya dudaklarda karıncalanma veya yanma hissi, uyku bozuklukları, özellikle uyku apnesi ve kronik yorgunluk bulunur.
• Belirtiler diğer birçok hastalıkla karışabilir. Bu nedenle Chiari malformasyonu olan kişilerde yanlış tanı sık rastlanılan bir durumdur.
• Bebeklerde yukarıda saydığımız belirtilere ek olarak gelişim geriliği, huzursuzluk, kilo alamama ile kendini gösterebilir. Beyincik sarkması hidrosefaliye neden olmuşsa kusma, nöbet, kafa çapında artış görülebilir.

Tedavisi

Tedavi çocuk doktoru, beyin cerrahı, nörolog, göz bölümü uzmanları ile bireyin genel sağlık durumuna göre diğer sağlık uzmanlarının katılımıyla, ortak kararlarla yürütülür. Hangi tedavinin uygulanacağı, girişim gerekliyse ne zaman yapılacağı; hastalığın ilerlemesi, semptomların şiddeti, bireyin yaşı ve genel sağlık durumu gibi birçok faktöre göre değişen karmaşık karar alma süreçlerini içerir.

Beyincik sarkmasını tedavi etmek için en iyi yaklaşımın ne olduğu konusunda hasta özelinde değişen farklılıklar vardır. Spesifik üzerinde anlaşmaya varılmış tedavi rejimi yoktur. Bu nedenle önerilen tedavilerde cerrahtan cerraha farklılaşan seçenekler vardır.

Genellikle semptomu olmayan kişiler tedavi edilmez, ancak bozukluğun ilerleyip ilerlemediğini görmek için düzenli olarak takip edilir. Boyun ağrısı veya baş ağrısı gibi hafif semptomlar varsa ağrı kesici ilaçlar, masaj terapisi veya özellikle ağır kaldırma veya yorucu aktivitelerde uzak durma gibi konservatif tedavi önerebilir.

Hastalık ağır semptomlarla seyrediyorsa, dokulara baskı yapıyorsa cerrahi müdahale gereklidir. En yaygın uygulanan cerrahi girişim posterior fossa dekompresyonu olarak bilinmektedir. Bu ameliyatta cerrah kafatasının arkasındaki küçük kemik parçalarını çıkararak yeni bir alan oluşumu sağlar. Böylece beyincik için alan açılarak omurga üzerindeki basınç ve beyin sapı üzerindeki baskı azaltılır. Beyin omurilik sıvısı bu işlemle dolaşımını tamamlayabilir. Yani kafa içi basınç azalır.

Hidrosefali görülen hastalarda beyin omurilik sıvısının azaltılması amacıyla şant ameliyatı yapılabilir. Bazı durumlarda şant tedavisi basıncı azaltarak semptomları iyileştirebilir. Diğer durumlarda yukarıda açıklandığı şekilde cerrahi müdahale gereklidir.

Ameliyat kararı, sayısı, yapılış şekli hastalığa göre büyük ölçüde farklılık gösterir. Bazı hastalarda birden çok ameliyat gerekebilir. Semptomlar ameliyat sonrası iyileşse bile düzenli takip gereklidir.

Bilgi ve randevu için iletişim sayfamızı kullanabilirsiniz.