Felç Neden Olur?

Felç diğer adıyla inme beyin hücrelerinin yaşamları için ihtiyaç duydukları kandan, oksijenden mahrum kaldıklarında meydana gelen, beyin hücrelerinin ölümüyle sonuçlanabilen ciddi bir rahatsızlıktır. Oksijen olmadan beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar. İki ana felç türü vardır: iskemik inme ve hemorajik inme. Her biri beyni farklı şekillerde etkiler ve nedenleri birbirinden farklıdır.  

Felç nedenleri

Yukarıda kısaca değindiğimiz gibi nedenler inmenin türüne göre farklılık gösterir.  

İskemik felç nedenleri 

İskemik inme en sık görülen felç türüdür. Kan pıhtısı beyne kan ve oksijen akışını engellediğinde meydana gelir. Pıhtı genellikle atardamarların zamanla daraldığı veya plak olarak bilinen yağ birikintileri tarafından tıkandığı bölgelerde oluşur. Nadir durumlarda düzensiz kalp atışından kaynaklanan zayıf kan akışı da pıhtı oluşumuna neden olabilir.  

Beyne kan taşıyan atar damarların dallandığı noktalarda yaşla birlikte daralma meydana gelmesi doğal bir durumdur. Ancak bu süreç hızlanırsa ya da diğer bir deyişle daralma derecesi yüksekse tehlike arz eder. Daralma sürecini hızlandıran aşağıdaki nedenlerden uzak durarak felç riski azaltılabilir:  

  • Sigara içmek 
  • Yüksek tansiyon (hipertansiyon) 
  • Obezite 
  • Yüksek kolesterol seviyeleri 
  • Şeker hastalığı 
  • Aşırı alkol alımı 

Son olarak bazı durumlarda geçici iskemik atak (TIA) adı verdiğimiz mini inme yaşanabilir. Geçici iskemik atak damarlardaki geçici bir tıkanıklıktan kaynaklanır. Kişi inme semptomları gösterir ancak kısa bir süre içerisinde kan basıncıyla damar yeniden açılarak semptomlar düzelir. Bu durum kalıcı beyin hasarına neden olmaz. Ancak ileride tam felç geçirme olasılığını oldukça arttırır. 

Hemorajik felç nedenleri 

Beyin kanaması veya intrakraniyal kanama olarakta bilinen hemorajik inme iskemik inmeden daha az yaygındır. Kafatasının içerisinde bir kan damarının patlaması sonucu beynin içerisine ya da etrafına doğru kananam olması hemorajik inmeyi tanımlar. Hemorajik inmenin ana nedeni oluşturduğu yüksek basıncın etkisiyle beyindeki damar duvarlarını zayıflatan ve yırtılma olasılığını artıran yüksek tansiyondur. Yüksek tansiyon bir taraftan damar duvarını inceltirken, diğer taraftan damarların dallandığı noktalarda baloncuk görünüme sahip beyin anevrizması oluşumunu tetikleyebilir. Diğer yaygın bir hemorajik felç nedeni ise kafa travması sonrası yaşanan beyin damar kanamalarıdır.  

Hemorajik felç riski yüksek tansiyonu kontrol altına alan düzenli yaşam değişiklikleri ve kafa travmasından mümkün olduğunca korunarak azaltılabilir. Aşırı kilolu olmak, sigara kullanımı, hareketsiz yaşam ve stres hemorajik inmeye ve yüksek tansiyona kaynaklık eden temel nedenlerdir. Felç riskini azaltmak bu koşullardan kaçınmak ile mümkündür. 

İnme hangi sorunlara yol açar? 

Beyin söylediğimiz, yaptığımız ve düşündüğümüz her şeyi kontrol ettiği için felç çok çeşitli sorunlara neden olabilir. İnme kişiliği, duyguları, davranışı, hareket etme ve hareketi koordine etme yeteneğini etkileyebilir; duygu, dokunma, sıcaklık, görme, yorumlama, düşünme, hatırlama, anlama, planlama, akıl yürütme veya problem çözme yeteneğini bozabilir. İnmenin potansiyel olarak yıkıcı etkilerini en aza indirmek için mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. Bu nedenle belirtilerini tanıyarak hemen sağlık kuruluşuna başvurmak ya da hastanın başvurmasını sağlamak çok önemlidir. 

Bilgi ve randevu için iletişim sayfamızı kullanabilirsiniz.